Decyzja o zostaniu rodzicami to dla wielu par jedno z najważniejszych życiowych pragnień. Kiedy jednak kolejne miesiące, a nawet lata mijają bez upragnionego efektu, pojawia się napięcie, frustracja, poczucie winy czy złość. Trudna płodność to nie tylko wyzwanie medyczne, ale przede wszystkim emocjonalne i relacyjne.

Seks pod presją – kiedy bliskość staje się zadaniem

Większość par leczących niepłodność doświadcza, że ich życie intymne podporządkowane jest kalendarzowi owulacji i zaleceniom lekarzy. Seks staje się zadaniowy i „na godziny”, z presją sukcesu i utraciwszy wcześniejszą spontaniczność. Partnerzy mogą czuć się potraktowani przedmiotowo – ona jak osoba spełniająca misję „muszę zajść w ciążę”, on jak „dawca nasienia”.

Co możecie zrobić:

• wróćcie rozmową do początków relacji – co Was łączyło i przyciągało,
• przypomnijcie sobie, co dawało radość w seksie, zanim zaczął być podporządkowany planom,
• wprowadźcie czułe gesty i spotkania intymne bez celu prokreacyjnego,
• podzielcie się fantazjami lub tajnymi „karteczkami z pragnieniami” nie związanymi z rodzicielstwem.

Różne perspektywy – różne emocje

Kobieta często odczuwa presję biologicznego zegara: „każda miesiączka to stracona szansa”. Mężczyzna zwykle ma poczucie, że „jest jeszcze czas”. To naturalna różnica, która może prowadzić do nieporozumień i wzajemnych oskarżeń.

Warto wspólnie:

• zadać sobie pytanie: dlaczego chcemy dziecka właśnie teraz?
• poszukać odpowiedzi nie tylko w głowie, ale też w sercu – co zmieniło się w Waszej relacji, że poczuliście tę gotowość?
• spróbować zrozumieć, że każde z Was przeżywa inaczej presję czasu.

„Ja robię wszystko, Ty się nie angażujesz”

Kobiety częściej mierzą się z medycznym ciężarem leczenia: badaniami, hormonami, zabiegami. To rodzi potrzebę większego wsparcia. Mężczyźni, choć chcą dobrze, czasem wycofują się, bo czują bezradność wobec emocji partnerki.

Dla niej:

• mów wprost, czego potrzebujesz („chcę, żebyś poszedł ze mną do lekarza”, „potrzebuję, żebyś mnie przytulił”),
• pamiętaj też o trosce o siebie – Twoje ciało i psychika wymagają opieki, nie tylko zadaniowego „działania”.

Dla niego:

• nie musisz rozwiązywać problemów – ważna jest Twoja obecność i otwartość na emocje partnerki,
• pozwól sobie przy niej także na słabość i bezradność – to buduje bliskość,
• jeśli czujesz przeciążenie, spróbuj nazwać to wprost, zamiast uciekać.
• zastanów się, czy może są stawy, których nie wnosisz wprost do relacji, bojąc się zranić partnerkę lub obawiając się jej reakcji? To i tak wisi w powietrzu.

Szczera komunikacja zaoszczędza długoletnich nieporozumień.

Trudne, ale ważne pytanie: a jeśli dziecka nie będzie?

Wielu partnerów unika tej myśli, bo budzi lęk i złość. Tymczasem dopuszczenie tej opcji paradoksalnie daje ulgę i przestrzeń. To nie oznacza rezygnacji, ale świadome spojrzenie także na inne możliwe scenariusze życia.

Ćwiczenie dla pary:

• wyobraźcie sobie wspólne życie bez dziecka,
  pomyślcie, jakie inne marzenia możecie realizować,
• zobaczcie, jaka byłaby Wasza relacja, codzienność i bliskość w takim wariancie waszej Rodziny.

Kierunki do pracy nad relacją w czasie starań

1. Rozmawiajcie nie tylko o leczeniu, ale też o emocjach i pragnieniach.
2. Dbajcie o seks jako o przestrzeń bliskości, nie tylko o narzędzie prokreacji.
3. Wyrażajcie swoje potrzeby wprost – nie oczekujcie, że partner się domyśli.
4. Szukajcie wsparcia – terapia par, seksuolog, grupy wsparcia mogą pomóc.
5. Dbajcie o siebie indywidualnie – każdy z Was potrzebuje zasobów, by wspierać związek.
6. Dopuszczajcie różne scenariusze przyszłości – to daje spokój i wolność wyboru.

Na koniec: pamiętajcie, że nie wszystko zależy od Waszych starań- są takie obszary życia na które nie macie wpływu, choć byście się bardzo starali. Ale bardzo wiele zależy od tego, jak zadbacie o siebie nawzajem. Bliskość i czułość mogą być źródłem siły waszej relacji– niezależnie od tego, czy zostaniecie rodzicami, czy nie.

 

Joanna Caffo, certyfikowana psychoterapeutka, psycholożka, nauczycielka Psychologii Procesu. Od wielu lat towarzyszy terapeutycznie osobom z doświadczeniem niepłodności. Prowadzi projekt edukacyjno-szkoleniowy “Płodnik” (www.plodnik.pl oraz IG @plodnik.pl) w którym przybliża psychologiczne aspekty niepłodności.

 

FAQ – najczęściej zadawane pytania o starania o dziecko

1. Jak starania o dziecko wpływają na związek?

Mogą powodować stres, spadek spontaniczności w seksie i napięcia w relacji, jeśli brakuje rozmowy o emocjach.

2. Co zrobić, gdy seks staje się obowiązkiem w czasie starań o ciążę?

Warto wprowadzać bliskość bez celu prokreacyjnego, czułe gesty i rozmowę o własnych potrzebach.

3. Dlaczego kobiety i mężczyźni inaczej przeżywają problemy z płodnością?

Kobiety częściej czują presję czasu i leczenia, mężczyźni – bezradność lub przekonanie, że „jeszcze jest czas”.

4. Jak rozmawiać z partnerem o niepłodności?

Najlepiej wprost wyrażać potrzeby i emocje, zamiast oczekiwać, że partner sam się domyśli.

5. Czy terapia par pomaga przy problemach z zajściem w ciążę?

Tak, pomaga odbudować bliskość, zrozumieć emocje i znaleźć wspólne sposoby radzenia sobie ze stresem.

6. Co, jeśli nie uda się zajść w ciążę?

Warto otwarcie rozmawiać o innych scenariuszach życia – adopcji czy wspólnych marzeniach niezwiązanych z rodzicielstwem.

7. Gdzie szukać wsparcia w czasie leczenia niepłodności?

Pomoc daje terapia, grupy wsparcia oraz specjaliści dostępni na portalu Psycheo.pl.