Uzależnienie od alkoholu – jak rozpoznać?

Uzależnienie od alkoholu wpływa na ciało, psychikę i relacje z otoczeniem. Nie dotyczy jedynie ilości wypijanego alkoholu – chodzi przede wszystkim o utracenie kontroli nad jego spożyciem, konsekwencje picia i silną wewnętrzną potrzebę sięgania po alkohol, mimo szkód, jakie to powoduje.

Najczęściej najbliżsi zastanawiają się czy bliska im osoba jest już uzależniona czy tylko pije, bo tak jak mówi: lubi, każdy pije, potrzebuje się tylko odstresować… Jeśli zastanawiasz się nad tym czy Twój parter/ka, mama, tata jest uzależniony od alkoholu zapoznaj się z tym artykułem.

Poniżej przedstawiamy 6 objawów uzależnienia od alkoholu.

Aby zdiagnozować uzależnienie od alkoholu potrzeba spełniać co najmniej 3 z 6 kryteriów. 

1. Głód alkoholowy – silna potrzeba picia

To nie tylko „ochota na drinka”. Osoba uzależniona odczuwa przymus sięgnięcia po alkohol – psychiczny i/lub fizyczny. Może być rozdrażniona, niespokojna, skoncentrowana wyłącznie na zdobyciu alkoholu. Może odczuwać pewnego rodzaju ssanie w żołądku, które jest nieprzyjemnym uczuciem. Sięgnięcie po alkohol likwiduje to uczucie, ale jednocześnie powstaje błędne koło polegające na tym, że głód alkoholowy będzie powracał i „leczenie” go alkoholem nic nie zmienia. Często tłumaczy sobie, że „jeden kieliszek to nic takiego”, ale nie jest w stanie na tym poprzestać. Często bliscy zauważają już zbliżające się napięcie, szukanie np. okazji do napicia poprzez czepianie się, nagłą potrzebę wyjścia z domu. Głód alkoholowy to często myśli o piciu alkoholu, planowanie picia, przypominanie sobie miłych sytuacji z piciem alkoholu. 

2. Utrata kontroli nad ilością spożywanego alkoholu

Osoba planuje wypić „tylko trochę”, a kończy na wielokrotnym upiciu się. Nie potrafi przewidzieć, ile wypije ani kiedy przestanie. Utrata kontroli dotyczy ilości spożywanego alkoholu oraz długości picia tzn. zakłada sobie, czasem innym, że tylko 1 piwo, 1 kieliszek, a kiedy rozpoczyna pić nie jest w stanie przestać bądź upija się. Utrata kontroli nad długością picia alkoholu oznacza to, że picie alkoholu trwa np. kilka dni. Pomimo obietnic rodzinie, że nie będzie piła na weselu, przyjęciu, że to już się więcej nie powtórzy, to ostatni raz sięga po alkohol po raz kolejny.

3. Zwiększona tolerancja na alkohol

Organizm uzależnionej osoby przyzwyczaja się do działania alkoholu, dlatego potrzeba go coraz więcej, by osiągnąć ten sam efekt. To zjawisko sprawia, że niektórzy przez lata nie zauważają uzależnienia, bo „dobrze się trzymają” mimo dużych dawek. W rzeczywistości to sygnał, że organizm się przystosował – co pogłębia problem. Można tutaj przywołać powiedzenie: „trening czyni mistrza”. Niestety duża tolerancja na alkohol powoduje, że można wypić go coraz więcej, aby odczuć podobne efekty jak wcześniej przy mniejszej ilości (np. wcześniej efekt mógł być odczuwany przy 5 piwach, teraz potrzeba wypić 8, aby poczuć to samo co przy 5). Jednakże im większe ilości wypijanego alkoholu tym większy wpływ na organizm człowieka. 

4. Objawy odstawienia

Gdy osoba przestaje pić, pojawiają się fizyczne i psychiczne objawy – niepokój, wyrzuty sumienia, drżenie rąk, wzmożona potliwość, rozdrażnienie, bezsenność, bóle głowy, a w poważnych przypadkach nawet padaczka alkoholowa. Często jedynym sposobem na „uspokojenie się” staje się… kolejna porcja alkoholu – i tak błędne koło się zamyka. 

5. Koncentracja życia wokół picia alkoholu

Uzależnienie stopniowo przejmuje kontrolę nad codziennością. Praca, rodzina, pasje – wszystko schodzi na dalszy plan. Alkohol staje się centrum życia, a wiele obszarów (relacje, zdrowie, finanse) zaczyna się rozpadać. Często osoba uzależniona nie widzi związku między piciem a pogarszającą się sytuacją. Na wszelkie zainteresowania brak jest czasu bądź są wykorzystywane jako okazja do napicia się. W dużej mierze myśli wypełnione są planowaniem picia alkoholu, czekaniem na weekend, wieczór. Zaczynają pojawiać się rytuały związane z piciem alkoholu, wytwarzają się pewnego rodzaju schematy, które są powtarzane np. picie alkoholu w ulubionym fotelu, o podobnej porze.

6. Kontynuowanie picia mimo negatywnych konsekwencji

Sięganie po alkohol pomimo wyraźnych już konsekwencji bądź ryzyka ich pojawienia się np. dostanie ostatniej szansy. Obiecuje poprawę, przysięga „to ostatni raz”, tłumaczy się stresem, sytuacją rodzinną… ale wraca do picia.

Czy to już uzależnienie?

Jeśli u siebie lub bliskiej osoby zauważasz kilka z powyższych objawów – warto potraktować to poważnie. Nie trzeba czekać na „dno”, żeby szukać pomocy. Im wcześniej – tym większa szansa na zatrzymanie rozwoju uzależnienia i powrót do równowagi. Nie stawiaj diagnozy sam/a. Jeśli tylko podejrzewasz u siebie bądź bliskiej Ci osoby uzależnienie od alkoholu skonsultuj to z specjalistą psychoterapii uzależnień. Uzależnienie wpływa na całą rodzinę, im dłużej trwa tym syndrom współuzależnienia, DDA może się pogłębiać. Zadbaj o siebie

Gdzie szukać pomocy?

Uzależnienie od alkoholu to zaburzenie, z którym nie trzeba i nie warto zostawać samemu.
Warto skorzystać ze wsparcia psychoterapeuty, grup wsparcia (np. AA), poradni leczenia uzależnień.

Na Psycheo.pl możesz znaleźć specjalistów, którzy pomagają osobom z uzależnieniem i współuzależnieniem – bez ocen, z empatią i doświadczeniem.

Pamiętaj: uzależnienie to nie wyrok, a prośba o pomoc to pierwszy krok do zmiany.